Bağlanma Şeklimiz Kader mi?
Bağlanma Şeklimiz Kader mi?
Bebekler 6. Ayın sonundan itibaren ihtiyaçlarına karşılık veren kişiye karşı bağlanmaya başlamaktadır. Bağlanma figürüne karşı yönelmeye onu aramaya ve yanında olduğunu hissetmesiyle birlikte bebek rahatlık duymaya başlar. Bağlanma aslında sadece annenin ona karşı doyurucu olması ya da ihtiyaçlarını karşılamasıyla oluşan koşullu bir ilişki değildir. Çünkü bebek anne karnındayken anneyle karşılıklı bir bağ oluşturmaktadırlar. Bebekler doğar doğmaz memeyi arama ve ona karşı yönelmeye ve karşısındakinin onun ihtiyaçlarını karşılayıp karşılamayacağını anlamdırmaya başlar. Bebek ilk önce anne yanında yoksa arama davranışında bulunur eğer anne gelmezse ağlama davranışı gösterir ve bir süre sonra annenin gelmemesini ya protesto eder. Ya da anne gelse bile ona yaklaşmaktan kaçınır. Eğer birincil bakım veren (genelde anne) tüm istekelrini karşılar ve ihtiyaçlarını giderirse güvenli bağlanma gerçekleştirir. Eğer anne bebeğine karşı duyarsız ve ihtiyaçlarını karşılamıyorsa çocuk bu durumla başa çıkabilmek için kaygılanmaya ve ağlamaya başlar. Anneyi yanında istemesi ve annenin yanında olmayışıyla birlikte çocuk anneden uzaklaşmaya ve anneye karşı tepki vermemeye başlar. Eğer bebek kaçınan bağlanma oluşturmuşsa bebek iki türlü davranış sergileyebiliyor ya anneden başkasının kendisini rahatlatmasına olanak tanımıyor ya da anneye yapışarak tepki verebiliyor. Yani bebek annesine karşı kararsız ve değişken bir davranış sergilemeye başlıyor.
Çocuklukta öğrendiğimiz ilişki şeklini ileride ki ilişkilerimizde de kullanıyoruz. Eğer çocukken güvenli bir bağlanma oluşturmuşsak ve karşımızdaki kişi bize güven veren ve ihtiyaçlarımızı karşılayan biriyse ona karşı güvenli bir bağlanma oluşturabiliyoruz. Kişiler güvenli bağlanabilirken karşımızdaki kişiyle olumsuz sorunlar yaşadığımızda ağlayarak tepkiler veriyor ondan uzaklaşabiliyor ya da ona daha da yapışmacı bir tavır sergileyebiliyoruz. Asıl sorunlar ise bir kaygılı ve bir kaçıngan kişinin ilişkide bulunması olabiliyor. Kaçınmacı bağlanan kişi sorun gördüğünde ilişkiden kaçarken kaygılı bağlanan kişi ise sorunu çözmek için daha da üstüne gitmesiyle birlikte ilişki problemleri ortaya çıkmaktadır. Kaygılının beni isteseydin gitmezdin sözü ile kaçınmacı bağlanan kişinin sen de beni isteseydin bana zaman verir o kadar üstüme gelmezdin sözleri ilişki içinde yer alıyor olacaktır..Tabi ki bunun temelinde bağlanma şeklimizin etkisi var fakat bu bir kader değil. Karşımıza çıkan bize iyi gelen bir partner bizim güvensiz alandan güvenli alana geçmemizi sağlayabilir ya da aldığımız terapiler bağlanma şeklimizi değiştirebilir.Çünkü aldığımız terapilerin ve yanımızda olan partnerin bizim bağlanma şeklimizin olumsuzdan olumluya geçmesinde büyük etkisi olduğu yadsınamaz bir gerçektir. Ya ben kimseye bağlanamam diyen bir kaçınmacı ya da insanlarla ilişki kurmak istiyorum ama onların beni istemeyeceği ve benden kaçacağı korkusu olan bir kaygılı olabiliyoruz. Karşımızdaki kişiye bağlanmanın veya ilişki kurduğumuz kişinin bizi terk edecek diye kaygılandırmadığı güvenli bir alana geçmek uzman eşliğinde bir terapi ile mümkün olmaktadır.
